فرض کنید می‌خواهید وارد یک کشور جدید شوید. اگر زبان آن کشور را بلد نباشید، چطور می‌خواهید با مردم ارتباط برقرار کنید؟ دنیای مارکتینگ هم دقیقاً همین‌طور است. بدون آشنایی با زبان تخصصی این حوزه، حتی اگر ایده‌ای فوق‌العاده داشته باشید یا محصولی باکیفیت، نمی‌توانید آن را به‌درستی معرفی، تبلیغ و بفروشید. اینجاست که دانستن اصطلاحات حوزه مارکتینگ مخصوصا اصطلاحات دیجیتال مارکتینگ به شما قدرت می‌دهد.
چه بخواهید یک کسب‌وکار آنلاین راه‌اندازی کنید، چه در یک شرکت حرفه‌ای فعالیت داشته باشید، یا حتی اگر صرفاً علاقه‌مند به مفاهیمی مانند اصطلاحات دیجیتال مارکتینگ، اصطلاحات تخصصی بازاریابی یا اصطلاحات بازاریابی شبکه‌ای هستید، باید این واژگان را مثل زبان مادری بلد باشید. در این مقاله سعی کرده‌ایم تمام واژگان مهم و پرکاربرد مارکتینگ را در قالبی ساده، کاربردی و با مثال‌های واقعی برای شما باز کنیم تا بتوانید در این مسیر حرفه‌ای‌تر گام بردارید.
بازاریابی چیست؟ نگاهی کلی به مفهوم مارکتینگ
واژه «مارکتینگ» ممکن است برای برخی افراد پیچیده و تخصصی به نظر برسد؛ اما اگر بخواهیم آن را خیلی ساده تعریف کنیم، مارکتینگ یعنی پیدا کردن راهی برای ارتباط مؤثر با مشتریان و تبدیل آن ارتباط به یک رابطه سودآور.
دو نوع اصلی مارکتینگ:
- بازاریابی سنتی: شامل تبلیغات تلویزیونی، بیلبورد، چاپ آگهی، رادیو و…
- بازاریابی دیجیتال: شامل وب‌سایت، ایمیل مارکتینگ، شبکه‌های اجتماعی، تبلیغات گوگل، اینفلوئنسر مارکتینگ و…
مارکتینگ موفق، فقط فروش نیست، بلکه ایجاد تجربه‌ای مثبت از برند در ذهن مخاطب است. یکی از اصول کلیدی در این مسیر، شناخت اصطلاحات دیجیتال مارکتینگ است؛ چون دنیای امروز کسب‌وکار دیگر بدون اینترنت معنا ندارد.
مارکتینگ در هر شکل خود، چه دیجیتال و چه سنتی، دارای زبان خاص خود است. برای موفقیت در این زمینه، باید با این زبان تخصصی آشنا شوید، زیرا اصطلاحات تخصصی بازاریابی راهنمایی هستند که شما را در تصمیم‌گیری‌های هوشمندانه یاری می‌کنند.
اصطلاحات پایه در بازاریابی
حالا که با مفهوم کلی مارکتینگ آشنا شدید، بیایید برخی از اصطلاحات پایه‌ای این حوزه را بررسی کنیم. این‌ها همان واژگانی هستند که اگر بلد نباشید، انگار هیچ‌وقت وارد بازی نشده‌اید.
اصطلاحات کلیدی پایه:
- برند (Brand): هویت تجاری یک شرکت یا محصول. چیزی فراتر از لوگو؛ احساس، باور و تجربه مخاطب از شما.
- پیشنهاد فروش منحصربه‌فرد (USP): دلیل اصلی که باعث می‌شود مشتری شما را به رقبا ترجیح دهد.
- مخاطب هدف (Target Audience): گروهی که محصولات یا خدمات شما برای آن‌ها طراحی شده‌اند.
- پرسونا (Persona): شخصیت خیالی اما دقیق از مشتری ایده‌آل برای بازاریابی مؤثرتر.
- بخش‌بندی بازار (Segmentation): تقسیم بازار به گروه‌هایی با نیازها و ویژگی‌های مشابه.
در تمام این تعاریف، مفاهیم مرتبط با اصطلاحات دیجیتال مارکتینگ و اصطلاحات تخصصی بازاریابی دیده می‌شوند. شناخت درست این واژگان کمک می‌کند بهتر بتوانید برنامه‌ریزی، اجرا و تحلیل کنید.
اصطلاحات دیجیتال مارکتینگ
وارد دنیای دیجیتال مارکتینگ که می‌شویم، انگار پا در یک فرهنگستان تخصصی گذاشته‌ایم! اصطلاحات زیادی در این حوزه وجود دارد که هر کدام به جنبه‌ای از بازاریابی آنلاین اشاره دارند.
برخی از اصطلاحات مهم دیجیتال مارکتینگ:
بهینه‌سازی برای موتورهای جستجو (SEO): فرایندی برای دیده شدن بهتر در گوگل.
بازاریابی موتور جستجو (SEM): شامل تبلیغات پولی برای نمایش در نتایج جستجو.
پرداخت به ازای کلیک (PPC): نوعی تبلیغات آنلاین که فقط وقتی کسی کلیک می‌کند، شما هزینه می‌پردازید.
نرخ کلیک (CTR): درصد کاربرانی که تبلیغ شما را دیده و روی آن کلیک کرده‌اند.
بازاریابی محتوایی (Content Marketing): تولید و به‌اشتراک‌گذاری محتوا برای جذب و حفظ مشتری.
صفحه فرود (Landing Page): صفحه‌ای اختصاصی برای دریافت اطلاعات مخاطب یا فروش محصول خاص.
شناخت این مفاهیم برای هر کسی که وارد دنیای دیجیتال شده، حیاتی است. بدون دانستن این واژه‌ها، اجرای کمپین‌های تبلیغاتی یا تحلیل نتایج تقریباً غیرممکن است.
اصطلاحات تخصصی بازاریابی
در سطح پیشرفته‌تر، بازاریابی وارد فاز تخصصی‌تری می‌شود. اصطلاحات تخصصی بازاریابی به مفاهیمی اشاره دارد که معمولاً در جلسات کاری، گزارش‌های تحلیلی یا کمپین‌های حرفه‌ای شنیده می‌شود.
برخی اصطلاحات مهم تخصصی:
سرنخ (Lead): مخاطبی که علاقه‌مندی به خرید نشان داده.
تبدیل (Conversion): زمانی که مخاطب اقدام دلخواه (مثل خرید، ثبت‌نام) را انجام می‌دهد.
شاخص کلیدی عملکرد (KPI): معیارهایی برای سنجش موفقیت کمپین‌ها.
بازگشت سرمایه (ROI): نسبت سود حاصل‌شده به هزینه صرف‌شده در کمپین.
قیف فروش (Funnel): مراحل حرکت مخاطب از آگاهی تا خرید.
اگر در حوزه دیجیتال مارکتینگ یا بازاریابی شبکه‌ای فعالیت می‌کنید، بدون شناخت این مفاهیم نمی‌توانید ارزیابی درستی از عملکرد خود یا دیگران داشته باشید.
مطلب مرتبط: سرنخ فروش یا لید جنریشن چیست؟
اصطلاحات بازاریابی شبکه‌ای
بازاریابی شبکه‌ای یا MLM (بازاریابی چندسطحی)، ساختاری متفاوت از بازاریابی سنتی و دیجیتال دارد، ولی زبان و اصطلاحات خاص خودش را دارد.
اصطلاحات کلیدی در بازاریابی شبکه‌ای:
- زیرمجموعه (Downline): افرادی که زیر نظر شما در سیستم ثبت‌نام شده‌اند.
- بالادستی (Upline): کسی که شما را وارد سیستم کرده و مسئول حمایت از شماست.
- پلن درآمدی (Compensation Plan): ساختار پرداخت پورسانت‌ها و درآمدها.
- جذب نیرو (Recruiting): فرایند اضافه کردن افراد جدید به شبکه.
- درآمد پسیو (Residual Income): درآمدی که با گذشت زمان و بدون کار مستقیم ایجاد می‌شود.
بازاریابی شبکه‌ای نیز بر پایه ارتباطات، آموزش و اصطلاحات خاص خود بنا شده است. آشنایی با این اصطلاحات شما را در جلسات کاری یا پرزنت‌های حرفه‌ای آماده‌تر می‌کند.
تفاوت اصطلاحات بازاریابی دیجیتال با سنتی
در نگاه اول، ممکن است تصور کنید واژگان بازاریابی دیجیتال با بازاریابی سنتی تفاوت چندانی ندارند، اما وقتی وارد دنیای حرفه‌ای می‌شوید، متوجه می‌شوید که زبان این دو کاملاً متفاوت است. دلیل اصلی این تفاوت، ابزارها، بسترها و نوع تعامل با مخاطب است.
در بازاریابی سنتی، اصطلاحاتی مانند «تبلیغات محیطی»، «پخش تراکت»، «رادیو و تلویزیون» و «تخفیف فصلی» بیشتر شنیده می‌شود. در حالی که در بازاریابی دیجیتال، واژه‌هایی مانند اصطلاحات دیجیتال مارکتینگ، کلیک ارگانیک، تبدیل بازدید به فروش و الگوریتم گوگل رایج هستند.
در بازاریابی سنتی شما یک بیلبورد می‌زنید و نمی‌دانید چند نفر به آن توجه کردند؛ اما در بازاریابی دیجیتال، اصطلاحاتی مثل CTR، bounce rate و ROI به شما اطلاعات دقیقی از رفتار مخاطب می‌دهند. اینجاست که آشنایی با اصطلاحات تخصصی بازاریابی حیاتی می‌شود.
اصطلاحات رایج در شبکه‌های اجتماعی
با گسترش فضای مجازی، شبکه‌های اجتماعی تبدیل به قلب تپنده دیجیتال مارکتینگ شده‌اند؛ اما برای اینکه بتوانید در این فضا فعالیت حرفه‌ای داشته باشید، باید زبان مخصوص آن را بلد باشید. اصطلاحاتی که روزانه در بین کارشناسان و حتی اینفلوئنسرها رد و بدل می‌شود.
برخی از این اصطلاحات مهم عبارتند از:
دسترسی (Reach): تعداد افرادی که پست یا استوری شما را دیده‌اند.
تعداد نمایش (Impression): مجموع دفعاتی که یک پست به نمایش درآمده، حتی اگر یک نفر چند بار آن را دیده باشد.
میزان تعامل (Engagement): مجموع لایک، کامنت، ذخیره و اشتراک‌گذاری.
استراتژی هشتگ (Hashtag Strategy): استفاده هدفمند از هشتگ‌ها برای افزایش دیده شدن.
الگوریتم (Algorithm): سیستم تعیین‌کننده نحوه نمایش محتوا به کاربران.
اگر به صورت حرفه‌ای در حوزه بازاریابی شبکه‌های اجتماعی کار می‌کنید، باید بدانید که در جلسات یا گزارش‌نویسی، بدون استفاده از این اصطلاحات مارکتینگ، صحبت‌هایتان ناقص خواهد بود.
اصطلاحات مارکتینگ در تبلیغات آنلاین
تبلیغات آنلاین یا Online Advertising یکی از مهم‌ترین زیرشاخه‌های دیجیتال مارکتینگ است. این حوزه پر از واژگان فنی و تخصصی است که برای برنامه‌ریزی، اجرا و تحلیل تبلیغات باید بلد باشید.
ممکن است هنگام همکاری با آژانس تبلیغات آنلاین، اصطلاحاتی مانند CPC، CPM و… را شنیده باشید که نقش پررنگی در صنعت تبلیغات دارند؛ برخی از این اصطلاحات رایج، را در ادامه شرح داده‌ایم.
اصطلاحات کلیدی تبلیغات آنلاین:
(Click Through Rate) CTR: درصد کلیک‌ها نسبت به تعداد نمایش.
(Cost Per Click) CPC: هزینه‌ای که بابت هر کلیک پرداخت می‌کنید.
(Cost Per Mille) CPM: هزینه بابت هر هزار نمایش تبلیغ.
بودجه تبلیغاتی (Ad Budget): مقدار هزینه تعیین شده برای کمپین.
ردیابی تبدیل (Conversion Tracking): ابزارهایی برای بررسی رفتار کاربر بعد از دیدن تبلیغ.
این اصطلاحات نه‌تنها برای تبلیغات در گوگل یا فیس‌بوک اهمیت دارند، بلکه در بازاریابی شبکه‌ای نیز هنگام تبلیغات هدفمند برای جذب داون‌لاین جدید، نقش مهمی ایفا می‌کنند. درواقع، بدون این مفاهیم، مدیریت تبلیغات شما کورکورانه خواهد بود.
بیشتر بخوانید: تبلیغات ویویی یا CPM چیست؟
واژگان کلیدی در ایمیل مارکتینگ
یکی از کم‌هزینه‌ترین و مؤثرترین ابزارهای مارکتینگ، ایمیل مارکتینگ است. اگر به درستی انجام شود، نرخ بازگشت سرمایه آن بسیار بالا خواهد بود؛ اما برای حرفه‌ای شدن در این زمینه، باید با اصطلاحات رایج آن آشنا باشید.
اصطلاحات مهم در ایمیل مارکتینگ:
نرخ باز شدن (Open Rate): درصد افرادی که ایمیل را باز کرده‌اند.
نرخ کلیک (Click Rate): درصد کلیک روی لینک‌های موجود در ایمیل.
نرخ بازگشت (Bounce Rate): تعداد ایمیل‌هایی که به دلایل مختلف ارسال نشدند.
نرخ لغو اشتراک (Unsubscribe Rate): تعداد افرادی که از لیست شما خارج شده‌اند.
عنوان ایمیل (Subject Line): خط اولی که کاربر آن را می‌بیند و عامل اصلی باز شدن ایمیل است.
در بسیاری از کمپین‌های بازاریابی دیجیتال، تمرکز روی ایمیل مارکتینگ است، به‌ویژه زمانی که شما لیستی از لیدها در اختیار دارید. در بازاریابی شبکه‌ای هم، استفاده از ایمیل برای حفظ ارتباط با زیرمجموعه‌ها یا معرفی فرصت‌های جدید، یک ابزار ارزشمند محسوب می‌شود.
اصطلاحات مهم در بازاریابی محتوایی
بازاریابی محتوایی یا Content Marketing، هنری است برای جذب و نگه‌داشتن مخاطب با ارائه محتوای باارزش؛ اما برای موفقیت در آن، باید زبان مخصوصش را بلد باشید. بدون این اصطلاحات، نمی‌توانید تیم محتوا، طراح گرافیک یا نویسنده‌تان را هدایت کنید.
اصطلاحات کلیدی بازاریابی محتوایی:
استراتژی محتوا (Content Strategy): برنامه‌ریزی برای تولید محتواهای هدفمند و مرتبط.
تقویم محتوا (Content Calendar): زمان‌بندی دقیق انتشار محتواها.
محتوای همیشه‌سبز (Evergreen Content): محتواهایی که همیشگی و بدون تاریخ انقضا هستند.
قیف محتوایی (Content Funnel): فرآیند هدایت مخاطب از آگاهی به خرید از طریق محتوا.
ستون‌های محتوایی (Content Pillars): موضوعات اصلی و مرکزی در برنامه محتوایی شما.
این واژگان برای کسانی که در تولید محتوای متنی، ویدیویی یا حتی شبکه‌های اجتماعی کار می‌کنند، حیاتی هستند. همچنین، اگر با اصطلاحات دیجیتال مارکتینگ و اصطلاحات تخصصی بازاریابی آشنایی نداشته باشید، امکان تدوین استراتژی دقیق محتوایی نخواهید داشت.
جمع‌بندی نهایی: از واژه تا واقعیت در دنیای مارکتینگ
ورود به دنیای بازاریابی، چه دیجیتال، چه سنتی و چه بازاریابی شبکه‌ای، مثل قدم گذاشتن در سرزمینی جدید است؛ سرزمینی که زبان مخصوص به خود را دارد. اگر این زبان را بلد نباشید، به‌سختی می‌توانید ارتباط برقرار کرده یا موفق شوید. مقاله حاضر سعی کرد شما را با مهم‌ترین اصطلاحات مارکتینگ آشنا کند؛ از مفاهیم پایه گرفته تا واژگان تخصصی و فنی که در دنیای امروز مارکتینگ بدون آن‌ها هیچ حرفی برای گفتن ندارید.
یادگیری این واژه‌ها مثل یادگیری الفبای یک حرفه است. هرچه بیشتر با اصطلاحات دیجیتال مارکتینگ، اصطلاحات تخصصی بازاریابی و اصطلاحات بازاریابی شبکه‌ای آشنا شوید، قدرت تجزیه‌وتحلیل، تصمیم‌گیری و اجرای کمپین‌های موفق برایتان آسان‌تر خواهد شد. این مقاله شروعی است برای مسیری طولانی و حرفه‌ای که شما را به یک مارکتر آگاه، هدفمند و موفق تبدیل می‌کند.
پس اگر تا این جای مقاله با دقت همراه ما بودید، یک قدم بزرگ در مسیر حرفه‌ای شدن برداشتید. حالا نوبت تمرین، استفاده و تجربه است.
سؤالات متداول (FAQ)
آیا برای موفقیت در بازاریابی دیجیتال باید تمام اصطلاحات مارکتینگ را حفظ باشیم؟
لزومی ندارد همه اصطلاحات را حفظ کنید، اما باید با مفاهیم اصلی آشنا باشید. شناخت اصطلاحات دیجیتال مارکتینگ به شما کمک می‌کند راحت‌تر با تیم‌ها، ابزارها و گزارش‌ها کار کنید. به مرور با استفاده در عمل، این اصطلاحات در ذهن شما نهادینه خواهند شد.
تفاوت اصلی بین اصطلاحات بازاریابی شبکه‌ای و دیجیتال مارکتینگ در چیست؟
بازاریابی شبکه‌ای بیشتر بر روابط انسانی، ساختارهای چندلایه و جذب مستقیم افراد تمرکز دارد و اصطلاحاتی مثل آپ‌لاین، داون‌لاین، پرزنت و پلن درآمدی در آن رایج است؛ اما دیجیتال مارکتینگ بر بستر آنلاین و ابزارهایی مثل سئو، تبلیغات کلیکی، شبکه‌های اجتماعی و ایمیل مارکتینگ تمرکز دارد. زبان این دو حوزه متفاوت ولی مکمل هم هستند.
آیا یادگیری اصطلاحات مارکتینگ برای افراد غیرحرفه‌ای مثل صاحبان کسب‌وکارهای کوچک هم ضروری است؟
صددرصد بله. حتی اگر یک مغازه کوچک دارید یا فروشگاه آنلاین ساده‌ای راه‌اندازی کرده‌اید، بدون شناخت اصطلاحات تخصصی بازاریابی نمی‌توانید استراتژی درستی داشته باشید یا تبلیغات مؤثر انجام دهید. دانستن این مفاهیم باعث می‌شود حرفه‌ای‌تر تصمیم بگیرید و کمتر هزینه‌های بی‌اثر پرداخت کنید.
مقالات مرتبط:
- اصطلاحات تخصصی فروش
- قیف فروش چیست و چه مراحلی دارد؟
- بهترین ابزارهای ایمیل مارکتینگ
- بیزینس پلن کسب و کار چیست؟
- تفاوت برندینگ و مارکتینگ
