اگر در دنیای بازاریابی دیجیتال فعالیت دارید، حتما این دغدغه برایتان پیش آمده که چگونه میتوان عملکرد واقعی یک کمپین تبلیغاتی را بهطور دقیق سنجید. پاسخ این سوال در چیزی نهفته است که آن را لینک UTM مینامیم. لینکهای UTM مانند برچسبهای هوشمندی هستند که روی هر تبلیغ شما قرار میگیرند و دقیقا مشخص میکنند کاربر از کجا وارد سایت شده و چه نتیجهای به دست آمده است.
درواقع، نحوه استفاده از UTM و آموزش ردیابی لینک UTM به شما کمک میکند تا در میان انبوهی از کانالهای بازاریابی، مسیر درست را پیدا کنید و بدانید کدام کمپین بیشترین بازدهی را داشته است. تجربه ما در آژانس ادوایس نشان میدهد که بدون تحلیل دقیق دادهها، هیچ استراتژی بازاریابی نمیتواند موفق باشد. به همین دلیل، آشنایی با آموزش ساخت لینک UTM و ردیابی آن، یکی از ضروریترین مهارتهایی است که هر بازاریاب دیجیتال باید به آن مسلط باشد.
لینک UTM چیست؟
UTM مخفف Urchin Tracking Module است. درواقع یک قطعه کد است که به انتهای آدرس URL اضافه میشود. این کد شامل پارامترهایی است که به شما امکان میدهند منبع (Source)، رسانه تبلیغاتی (Medium) و کمپین مورد نظر (Campaign) را شناسایی کنید. برای مثال:
https://example.com/?utm_source=instagram&utm_medium=social&utm_campaign=summer_sale
در این لینک، دقیقا مشخص است که کاربر از اینستاگرام (Source) وارد سایت شده، از طریق شبکه اجتماعی (Medium) آمده و بخشی از کمپین فروش تابستانی (Campaign) بوده است.
کاربرد اصلی لینکهای UTM در این است که به شما کمک میکنند بفهمید کدام کمپین بیشترین بازدهی را داشته است. به زبان ساده، نحوه استفاده از UTM به شما میگوید پولی که خرج کردهاید دقیقا در کجا بیشترین تأثیر را گذاشته است.
نکته مهم: شما میتوانید طبق استراتژی خود، صفر تا صد لینک یو تی ام (source، mdium، campaign، term و id) را شخصیسازی کنید. محدودیتی در نامگذاری آنها وجود ندارد.
آموزش ساخت لینک UTM به صورت گام به گام
ساخت لینک UTM کار سختی نیست. تنها کافی است بدانید چه پارامترهایی باید به URL اضافه کنید. برای این کار ابزارهای مختلفی وجود دارد که سادهترین و محبوبترین آنها Campaign URL Builder گوگل است.
معرفی ابزارهای ساخت لینک UTM
- Google Campaign URL Builder (رایگان و ساده)
- UTM.io (برای مدیریت لینکهای UTM در تیمهای بزرگ)
- HubSpot UTM Builder (ویژه کاربران HubSpot)
مراحل ساخت لینک یو تی ام با Campaign URL Builder
- ابتدا وارد آدرس https://ga-dev-tools.google/campaign-url-builder/ شوید.
- سپس آدرس لندینگ یا صفحه هدف را در فیلد Website URL وارد کنید.
- اطلاعات بعدی (source، medium، campaign، term و id) را تکمیل کنید.
(گزینههای ستارهدار باید پر شوند و باقی موارد اختیاری هستند.) - در انتهای فیلدها بخش Generated URL، لینک نهایی شما نمایش داده میشود که گزینه کپی نیز وجود دارد.
آشنایی با اجزای مختلف لینک UTM
این لینک دقیقا نشان میدهد
- UTM_Source: منبع ترافیک مثلا (Google, Instagram, Newsletter)
- UTM_Medium: نوع رسانه و فرمت کمپین مثلا (CPS, CPC, Social)
- UTM_campaign: نام کمپین مثلا (Black-Friday, spring-sale)
- UTM_term: کلیدواژهها مثلا (در کمپینهای گوگل ادز)
- UTM_content: محتوای تبلیغ که برای تست A/B یا تبلیغات مختلف در یک کمپین استفاده میشود.
مثال عملی از ساخت یک لینک UTM برای کمپین تبلیغاتی
فرض کنید یک کمپین تبلیغات در تلگرام دارید که فرمت اجرا “تعرفهای” است؛ همچنین این تبلیغات برای کمپین بلک فرایدی اجرا میشود. بر فرض اینکه آدرس صفحه هدف یا لندینگ https://example.com/landing باشد، لینک UTM نهایی، آدرس زیر خواهد بود:
https://example.com/landing/?utm_source=telegram&utm_medium=post&utm_campaign=black-friday&utm_term=varzesh3
این لینک دقیقا نشان میدهد کاربر از طریق کانال (Varzesh3)، روی لینک درج شده در کپشن کلیک کرده و وارد سایت شده است.
چرا ردیابی لینک UTM برای بازاریابی دیجیتال ضروری است؟
آموزش ردیابی لینک UTM یکی از مهمترین بخشهای دیجیتال مارکتینگ است. دلیل آن ساده است: شما برای تبلیغات هزینه میکنید و نیاز دارید بدانید این هزینه دقیقا چه نتیجهای داشته است.
مزایای آشنایی با آموزش ردیابی لینک UTM:
- اندازهگیری دقیق بازدهی کمپینها
- شناسایی کانالهای پربازده (مثل شبکههای اجتماعی، ایمیل یا تبلیغات کلیکی)
- بهینهسازی بودجه تبلیغاتی
- تصمیمگیری هوشمندانه بر اساس دادهها
به عنوان مثال، اگر شما کمپینی در اینستاگرام و دیگری در تلگرام اجرا کنید، بدون لینک UTM شاید فقط بدانید که سایت شما بازدید بیشتری داشته است؛ اما با استفاده از UTM دقیقا متوجه میشوید کدام کانال بیشترین کاربر و کدام بیشترین فروش را ایجاد کرده است.
آموزش ردیابی لینک UTM در پلتفرمهای مختلف
یکی از جذابترین بخشهای آموزش ساخت لینک UTM این است که بعد از ساخت، میتوانید عملکرد آن را در ابزارهای تحلیلی مثل گوگل آنالیتیکس بررسی کنید.
ردیابی لینک UTM در گوگل آنالیتیکس
کافی است وارد بخش Acquisition → Campaigns → All Campaigns شوید. در این قسمت میتوانید ببینید هر کمپین چه میزان بازدید، نرخ تبدیل و درآمد ایجاد کرده است.
نحوه بررسی عملکرد لینکهای UTM در گزارشات بازاریابی
با استفاده از گزارشهای دقیق، میتوانید بفهمید:
- کدام کمپین بیشترین کلیک را داشته است
- کدام کانال بیشترین نرخ تبدیل را ایجاد کرده
- کدام محتوا (CTA یا بنر تبلیغاتی) عملکرد بهتری داشته است
تحلیل دادهها و بهینهسازی کمپینها با استفاده از UTM
بعد از تحلیل دادهها، میتوانید بودجه تبلیغاتی را به سمت کانالهای پربازدهتر هدایت کنید؛ مثلا اگر بفهمید اینستاگرام بازدهی بیشتری نسبت به تلگرام داشته، تمرکز کمپین بعدی را روی اینستاگرام میگذارید.
نحوه استفاده از UTM در کانالهای بازاریابی مختلف
یکی از بزرگترین مزایای لینکهای UTM این است که تقریباً در تمام کانالهای دیجیتال مارکتینگ قابل استفاده هستند.
استفاده از لینک UTM در شبکههای اجتماعی
وقتی در اینستاگرام یا لینکدین یک پست تبلیغاتی منتشر میکنید، کافی است لینکی با UTM قرار دهید تا دقیقا بدانید چند نفر از همان پست وارد سایت شدهاند.
استفاده از UTM در ایمیل مارکتینگ
اگر در یک ایمیل چند CTA مختلف دارید، میتوانید برای هر دکمه یک لینک UTM جداگانه بسازید و بفهمید کدام دکمه بیشترین کلیک را گرفته است.
کاربرد UTM در تبلیغات کلیکی (Google Ads, Meta Ads)
در تبلیغات کلیکی، UTM به شما کمک میکند دقیقا عملکرد هر تبلیغ یا کلیدواژه را بررسی کنید و تصمیم بگیرید کدام تبلیغ ارزش ادامه دادن دارد.
اشتباهات رایج در استفاده از لینکهای UTM
با اینکه لینکهای UTM ابزار فوقالعادهای هستند، اما بسیاری از بازاریابان در استفاده از آنها دچار اشتباه میشوند.
خطاهای رایج در نامگذاری پارامترها
مثلا گاهی یک نفر utm_source=instagram میگذارد و دیگری utm_source=Instagram این تفاوت کوچک باعث میشود دادهها در گزارشها پراکنده شوند. (حرف i کوچک و بزرگ هست)
استفاده بیش از حد یا نامناسب از UTM
گاهی بازاریابان برای هر لینک کوچک یک UTM جدید میسازند و این موضوع باعث پیچیدگی غیرضروری میشود.
راهکارهای حرفهای برای مدیریت بهتر لینکهای UTM
- داشتن یک راهنمای نامگذاری استاندارد برای تیم
- استفاده از ابزارهایی مثل UTM.io یا Campaign URL Builder برای مدیریت لینکها
- یکپارچهسازی دادهها در گوگل آنالیتیکس
مزایای استفاده از لینکهای UTM برای کسبوکارها
یکی از مهمترین دلایلی که باعث میشود بازاریابان حرفهای به آموزش ساخت لینک UTM اهمیت بدهند، مزایایی است که این لینکها برای رشد و بهینهسازی کسبوکارها فراهم میکنند. در حقیقت، لینکهای UTM همانند یک قطبنما عمل میکنند و مسیر درست سرمایهگذاری در بازاریابی دیجیتال را به شما نشان میدهند.
بهبود شفافیت در گزارشگیری
وقتی شما چندین کمپین تبلیغاتی به صورت همزمان اجرا میکنید، بدون استفاده از لینک UTM نمیتوانید بفهمید که کدام کمپین بیشترین بازدهی داشته است؛ اما وقتی نحوه استفاده از utm را بدانید، هر کلیک به صورت دقیق ردیابی میشود و شفافیت کاملی در گزارشهای بازاریابی ایجاد میگردد.
افزایش بازدهی تبلیغات دیجیتال
ردیابی لینک UTM به شما کمک میکند بودجه تبلیغاتی خود را فقط روی کانالهای پربازده متمرکز کنید. به عنوان مثال، اگر بفهمید که تبلیغات اینستاگرام ۳ برابر بیشتر از تبلیغات تلگرام فروش ایجاد کردهاند، در کمپین بعدی میتوانید بودجه بیشتری را روی اینستاگرام اختصاص دهید.
امکان تست A/B در کمپینها
یکی دیگر از مزایای لینک یو تی ام این است که میتوانید در کمپینهای خود تست A/B انجام دهید. به عنوان مثال، اگر دو دکمه متفاوت در یک ایمیل تبلیغاتی داشته باشید، برای هر کدام یک لینک UTM جداگانه قرار دهید و بفهمید کدام CTA نرخ کلیک بالاتری دارد.
بهترین روشهای مدیریت لینکهای UTM
مدیریت لینکهای UTM اهمیت زیادی دارد، زیرا اگر بدون نظم و استاندارد پیش بروید، به جای کمک باعث سردرگمی در تحلیل دادهها خواهد شد.
ایجاد استاندارد برای نامگذاری
همیشه بهتر است برای تیم بازاریابی یک دستورالعمل مشخص داشته باشید؛ مثلا تصمیم بگیرید که همه نامها با حروف کوچک نوشته شوند یا از یک ساختار ثابت برای پارامترها استفاده شود.
استفاده از ابزارهای مدیریت UTM
ابزارهایی مانند UTM.io یا حتی یک فایل Google Sheet میتوانند به شما کمک کنند لینکهای UTM خود را ذخیره و مدیریت کنید تا در آینده بهراحتی به آنها دسترسی داشته باشید.
هماهنگی در تیم بازاریابی
وقتی چند نفر به صورت همزمان روی یک پروژه تبلیغاتی کار میکنند، هماهنگی در استفاده از UTM اهمیت زیادی پیدا میکند. داشتن یک پایگاه داده مرکزی از لینکهای UTM باعث میشود هیچ تناقضی در دادهها وجود نداشته باشد.
تفاوت لینک UTM با لینک کوتاهشده (Shortened URL)
بسیاری از افراد لینکهای UTM را با لینکهای کوتاهشده اشتباه میگیرند، اما این دو کاملاً متفاوت هستند:
- لینک UTM: شامل پارامترهایی است که به منظور ردیابی عملکرد کمپینها اضافه میشود.
- لینک کوتاهشده: ابزاری است برای سادهتر و زیباتر کردن لینکها مانند (bit.ly)
نکته جالب این است که شما میتوانید لینکهای UTM را با ابزارهای کوتاهکننده ترکیب کنید. به این صورت که ابتدا لینک UTM خود را بسازید و سپس آن را کوتاه کنید تا در شبکههای اجتماعی یا پیامکها راحتتر قابل استفاده باشد.
کاربرد لینکهای UTM در بازاریابی محلی و بینالمللی
لینکهای UTM تنها محدود به بازاریابی آنلاین در سطح ملی نیستند. بلکه میتوانند در کمپینهای بازاریابی محلی یا حتی بینالمللی نیز کاربرد داشته باشند.
- در بازاریابی محلی: اگر شما یک فروشگاه آنلاین دارید و میخواهید بدانید کدام شهر بیشترین مشتری را به خود جذب کرده، میتوانید از پارامترهای UTM استفاده کنید.
- در بازاریابی بینالمللی: برندهای جهانی از لینکهای UTM برای بررسی عملکرد کمپینهای خود در کشورهای مختلف استفاده میکنند؛ مثلا میتوانند متوجه شوند تبلیغ فیسبوک در اروپا بازدهی بیشتری دارد یا در آسیا.
نکاتی برای بهینهسازی استفاده از لینکهای UTM
برای اینکه از حداکثر ظرفیت آموزش ساخت لینک UTM بهرهمند شوید، باید چند نکته مهم را رعایت کنید:
- ساده و قابل فهم نامگذاری کنید → از کلمات کوتاه و مشخص استفاده کنید.
- ثبات داشته باشید → همیشه از یک الگوی یکسان برای پارامترها استفاده کنید.
- از اتوماسیون کمک بگیرید → ابزارهایی مثل HubSpot یاio میتوانند بخش زیادی از فرآیند را خودکار کنند.
- لینکها را کوتاه کنید → مخصوصا در شبکههای اجتماعی، لینکهای کوتاهشده جذابتر هستند.
- دادهها را به صورت منظم بررسی کنید → تنها ساخت لینک کافی نیست، بلکه باید به صورت هفتگی یا ماهانه گزارشها را تحلیل کنید.
جمعبندی: ساخت لینک UTM و نحوه استفاده از آن
در بازاریابی دیجیتال هیچچیز به اندازه دادههای دقیق و تحلیل درست اهمیت ندارد. اگر ندانیم کاربران از کجا وارد سایت میشوند، چه مسیری را طی میکنند و کدام کمپین تبلیغاتی بیشترین بازدهی را دارد، تصمیمگیریهای ما بیشتر شبیه حدس و گمان خواهد بود تا یک استراتژی علمی. اینجاست که آموزش ساخت لینک UTM و آشنایی با نحوه استفاده از آن اهمیت پیدا میکند.
لینکهای UTM به ما کمک میکنند بفهمیم هر کاربر از کدام کانال تبلیغاتی وارد سایت شده، عملکرد کدام کمپین موفقتر بوده و سرمایهگذاری روی چه بستری نتیجه بهتری داشته است. درواقع، این لینکها مانند یک برچسب هوشمند روی هر تبلیغ عمل میکنند و مسیر حرکت مخاطب را برای ما روشن میسازند. به همین دلیل، بدون آموزش ردیابی لینک UTM نمیتوان انتظار داشت که کمپینهای بازاریابی دیجیتال به بالاترین سطح بازدهی خود برسند.
آژانس دیجیتال مارکتینگ ادوایس همواره در اجرای کمپینها از لینکهای UTM استفاده میکند تا مشتریان بتوانند به دادههای شفاف و قابل اعتماد دسترسی داشته باشند. تجربه نشان داده است که استفاده درست از این ابزار ساده میتواند تفاوت بزرگی در نتایج کمپینها ایجاد کند و حتی مسیر رشد یک کسبوکار را تغییر دهد. اگر شما هم میخواهید تبلیغات دیجیتال خود را حرفهایتر مدیریت کنید، وقت آن رسیده که از لینکهای UTM به شکل اصولی بهره ببرید.
سوالات متداول
لینک UTM دقیقا چیست و چه کاربردی دارد؟
لینک UTM لینکی است که شامل پارامترهایی مانند Source، Medium و Campaign میشود و به شما کمک میکند بفهمید کاربر از چه کانالی وارد سایت شده و کمپین تبلیغاتیتان چه نتایجی داشته است.
چگونه میتوان لینک UTM ساخت؟
برای آموزش ساخت لینک UTM میتوانید از ابزارهای رایگان مثل Google Campaign URL Builder استفاده کنید. تنها کافی است پارامترهای لازم را وارد کنید تا لینک آماده شود.
بهترین روش ردیابی لینکهای UTM چیست؟
بهترین روش استفاده از گوگل آنالیتیکس است. کافی است به بخش کمپینها در آنالیتیکس بروید و ببینید هر لینک UTM چه میزان کلیک، بازدید و تبدیل ایجاد کرده است.
ابزارهای رایگان ساخت لینک UTM کداماند؟
Google Analytics Campaign URL Builder – برای ایجاد URL به وب سایت ها
Google Play URL Builder – برای تولید نشانیهای اینترنتی به برنامهها در فروشگاه Google Play
iOS Campaign Tracking URL Builder – برای ایجاد URL به برنامه ها در فروشگاه App Apple
آیا استفاده از یو تی ام برای شبکههای اجتماعی کاربرد دارد؟
بله، به کمک این لینکها میتوانید ترافیک ورودی از شبکههای اجتماعی را ارزیابی نمایید.
آيا ممکن است یو تی ام تاثیر منفی بر ترافیک ورودی بگذارد؟
به دلیل طولانی بودن UTM ممکن است کاربران از کلیک بر روی آنها خودداری کنند. راه مناسب استفاده از ابزارهای کوتاه کننده لینک است.
بیشتر بخوانید:




